اظهارات تکان‌دهنده کرباسیان درباره گمرک

رییس کل گمرک ایران با ارائه آمار عملکرد ۱۰۰ روزه این سازمان از وضعیت تکان دهنده موجود در برخی حوزه‌های گمرکی پرده برداشت.
مسعود کرباسیان امروز سه‌شنبه در نخستین نشست خبری خود در دولت یازدهم توضیح داد: چندی پیش بازدیدی از گمرک فرودگاه امام داشتم و دیدم که آنجا مردم را دو بار می‌گشتند. چرا باید این طور باشد؟ حتی یکبار هم زیاد است. همه مردم که نباید بارشان دیده شود.
وی افزود: این‌که چنین وضعیتی در فرودگاه امام وجود داشت یک فاجعه است و حتی من در یک مورد به کارمند یکی از سفارتخانه‌های ایران در خارج از کشور زنگ زدم و بابت مشکلی که برای او پیش آمده بود عذرخواهی کردم .
او با انتقاد شدید از عملکرد یکی از کارمندان گمرک در فرودگاه امام به دلیل برخورد زشت با مسافران ورودی گفت: من با آن کارمند برخورد می‌کنم این طوری که نمی‌شود. باید جوری برخورد کنم تا کسی جرات تخلف نداشته باشد. این که کارمند گمرک به مسافر ورودی به کشور می گوید آنجا چقدر حقوقی می گیری؛ به دلار یا یورو؛ به آن کارمند چه ربطی دارد؟!
کرباسیان گفت: وضعیت فاجعه بار دیگر این که مثلا خانمی منتظر شوهر خود با دست گل ایستاده اما بعد متوجه می‌شود که گشتن شوهرش و بازرسی بدنی او به شکل بسیار نامناسبی است. این چه معنایی می تواند داشته باشد؟ باید این موضوع اصلاح شود.
پرده‌برداری از یک تخلف بزرگ در گمرک بوشهر
وی در ادامه از یکی ازتخلفات بزرگ گمرکی در هشت سال گذشته خبر داد و گفت: چطور ممکن است که شش سال مداوم در بوشهر اقدام به جعل سند بانکی کنند و پول را در جیب خودشان بگذارند و بگویند کار تسویه شده است؟! این یک خیانت به مردم است. عده‌ای با کمترین درآمد در آن مناطق کار می‌کنند و عده‌ای این چنین به کشور خیانت می‌کنند.
رییس کل گمرک ایران با اشاره به این‌که در موارد دیگر مثلا اتوبوس را با کلی مسافر برای بازرسی احتمال قاچاق سوخت توسط آن متوقف می کنند اما بعضا کانتینرهای بزرگ قاچاق سوخت به راحتی تردد می‌کنند گفت: بدون وجود دستگاه‌های “ایکس ری” بازرسی مناسب در گمرک غیر ممکن است. به عنوان مثال چندی پیش سه کامیون ال.پی.جی پر از مشروب در گمرکهای شرق کشور کشف شد که بدون دستگاه ایکس ری این کشف غیر ممکن بود.
دور زدن قانون
کرباسیان همچنین از فسادآور بودن برخی مقررات وضع شده خبر داد و گفت: به عنوان مثال قرار دادن برخی کالاها در اولویت ۱۰ مشکل ساز شد. مثلا کالایی که واردات آن ممنوع شده را به صورت قطعه قطعه وارد می‌کنند و داخل کشور سر هم کرده و وارد بازار می‌کنند. این علاوه بر ضربه زدن به اقتصاد کشور درآمدهای گمرکی را کاهش می دهد. ما نمی‌توانیم بعد از ورود کالا به کشور سراغ واردکننده رفته و پولمان را بخواهیم.
وی افزود: مثلا برخی یک قطعه یخچال را از یک سمت و قطعه دیگر را از سمت دیگر وارد و این جا سر هم کرده و وارد بازار می‌کنند. باید مشکلات قانونی در این رابطه حل شود.
رییس کل گمرک ایران با اشاره به این‌که گمرک ایران بیشترین میزان پرونده از سایر دستگاه‌ها دارد اما دلیل نمی‌شود آن‌ها را رسانه‌ای کند گفت: این که مثلا پرونده ۱٫۵ سال پیش گمرک بیرون کشیده شده و اطلاع رسانی شود کار درستی نیست و باید در این زمینه بیشتر دقت شود.
امسال درآمد گمرک محقق نمی‌شود
او همچنین با اشاره به این‌که درآمد گمرک امسال محقق نخواهد شد گفت: در قانون بودجه درآمد ۸۶ هزار میلیارد ریالی برای گمرک در سال جاری پیش بینی شده بود اما در هشت ماهه امسال حدود ۳۵ هزار میلیارد ریال از این رقم محقق شد که بعید است تا پایان سال کل رقم محقق شود.
وی در پاسخ به سوال خبرنگار ایسنا درباره میزان کالاهای انباشتی درگمرک در ابتدای حضورش در این سازمان در اوایل دولت یازدهم گفت: آن زمان حدود سه میلیون تن کالای اساسی و دارو در گمرکها انباشت شده بود که عدد نگران‌کننده‌ای بود و ما تلاش کردیم که در طی ۱۰۰ روز گذشته زمینه ترخیص این کالاها را فراهم کنیم. این زیبنده نیست که خودروی مازراتی راحت ترخیص شود اما داروی مورد نیاز مردم در گمرک بماند. در مناطق آزاد و ویژه هم عمدتا کالاهای مربوط به اولویت ۱۰ و ۹ به جای کالاهای اساسی انباشت شده بود.
رییس کل گمرک ایران در پاسخ به سوال دیگر مبنی بر شکایت بانک مرکزی از معاون گمرک به دلیل صدور دستور ترخیص کالاهای اساسی بدون اجازه بانک مرکزی گفت: این مشکلی نیست و قابل حل است از این دعواها زیاد داریم اما مشکلی دراین زمینه وجود ندارد.
عدم ترخیص تجهیزات مخابراتی ربطی به گمرک ندارد
کرباسیان در ادامه با بیان این‌که مشکل عدم ترخیص تجهیزات مخابراتی از گمرک ربطی به گمرک ندارد گفت: این تجهیزات مشکل فرکانسی دارند و تا زمانی که مجوز لازم برای ورود به کشور را دریافت نکنند ما نمی توانیم به آن ها اجازه ترخیص دهیم. به هر حال مردم انتظار دارند گمرک اجازه ترخیص کالاهای غیر استاندارد را ندهد.
وی همچنین با انتقاد از برخوردهای دو گانه در حوزه قاچاق گفت: من واقعا عذرخواهی می کنم چرا که به عنوان مثال اتوبوس با مسافران زیاد را به دلیل احتمال قاچاق سوخت متوقف می کنند اما ۱۴۴ دستگاه خودروی لوکس قاچاق به راحتی شماره گذاری شده و وارد کشور شده و فروخته و بعدا خبر آن منتشر می‌شود.
رییس کل گمرک ایران درباره‌ برنامه‌های آینده گمرک ایران نیز گفت: مهم‌ترین کار در دستور ما الکترونیکی‌کردن فرآیند‌های گمرکی است تا از این طریق فساد را به حداقل برسانیم.
کرباسیان با اشاره به این‌که گمرک ایران باید پنج کنوانسیون بین‌المللی و ۳۲ قانون داخلی را در کارهایش لحاظ کند، گفت: علاوه بر اینها قوانینی به صورت ویژه وضع می‌شوند که باید آنها را نیز اعمال کنیم.
انجام حدود ۸۰ درصد از تجارت خارجی کشور در ۱۰ گمرک
او با بیان این‌که در حال حاضر ۱۰ گمرک کشور حدود ۸۰ درصد از تجارت خارجی کشور را به خود اختصاص می‌دهند، گفت: این دلیل نمی‌شود سایر گمرک‌ها را تعطیل کنیم. به هرحال باید حواسمان به همه نقاط کشور باشد.
وی از اهمیت افزایش ترانزیت در کشور خبر داد و گفت: در سال ۱۳۸۴ حدود ۱۱ میلیون تن حجم ترانزیت داشتیم که این رقم در حال حاضر نیز همین مقدار است. با این تفاوت که سهم سوآپ در ترانزیت کشور عملا صفر شده است. امیدواریم با تمهیدات وزارت نفت سوآپ هرچه سریع‌تر فعال شود.
او با اشاره به این‌که اگر بخواهیم به سازمان جهانی تجارت بپیوندیم باید در حوزه گمرک شفافیت کامل برقرار کنیم، افزود: رقیت ما در گمرک قاچاق است و باید تلاش کنیم با کاهش هزینه‌های گمرکی حاشیه سود قاچاق را پایین بیاوریم. در این راستا باید تمام فعالیت‌های گمرکی در سر مرز در یک پنجره واحد انجام شود و وارد‌کننده فقط با یک نفر سروکار داشته باشد.
هر یک روز خواب کالا در گمرک یعنی هزینه‌تراشی معادل یک درصد قیمت کالا
وی افزود: هر روز خواب کالا در گمرک به اندازه یک درصد کالا برای وارد‌کننده هزینه دارد که باید تلاش کنیم این هزینه به حداقل برسد؛ به‌ طوری که وارد‌کننده به صورت الکترونیکی اسناد و اظهار‌نامه خود را به گمرک ارائه دهد و حتی نیاز نداشته باشد یک بار هم به گمرک مراجعه حضوری کند. اظهار از راه دور در آینده نزدیک عملیاتی می‌شود.
کرباسیان درباره محدودیت‌های وارداتی و صادراتی نیز توضیح داد: وزارت صنعت، معدن و تجارت در حال برطرف کردن این محدودیت‌ها است و تاکنون نیز بسیاری از محدودیت‌ها در حوزه صادرات برطرف شده که امیدواریم این روند ادامه یابد.
رییس کل گمرک ایران همچنین از برخی مشکلات در حوزه واردات خبر داد و گفت: مثلا شاهد این هستیم که به دلیل ابهامات در تعرفه‌ کالاها یک کالا به دلیل هم تعرفه بودن با کالای دیگر وارد کشور می‌شود. این در حالی است که آن کالا در فهرست اولویت ۱۰ قرار داشته و واردات آن نیز ممنوع است. باید تلاش کنیم ابهامات موجود در تعرفه‌های واردات برطرف شود و تعرفه‌ها شفاف شود.